İrlanda’ya Osmanlı yardımı

Tarih boyunca, dünyanın neresinde açlık olsa, sefalet olsa, adâletsizlik olsa, zulüm olsa, eşitsizlik olsa, “Bunlar hangi dinden, hangi inançtan” diye sormadan, açların, fakirlerin, mağdurların, mazlumların imdadına koşan tek devlet var: Osmanlı Devleti... Tek millet var: Türk Milleti…Bunun bir örneğini daha görelim…

1845’te, İrlanda’da müthiş bir kıtlık baş gösteriyor. Bir milyondan fazla insan açlıktan ölüyor, İrlanda bütün dünyadan yardım istiyor. Fakat dünya kulaklarını tıkamış, gözlerini kapatmıştır: Yardım çığlıklarını ne duyuyor, ne de görüyorlar...

Sadece İngiltere Kraliçesi Victoria, aslında kendi topraklarına dahil olan İrlanda’ya iki bin sterlincik bir yardım vaadinde bulunuyor.

Yardım talebi gelmemesine rağmen, Osmanlı Devleti bu felakete duyarsız kalmıyor. Bu tarihte atalarının tahtında oturan Sultan Abdülmecid Han’ın emriyle, 1847 yılında beş gemi hazırlanıyor. Gemilere gıda maddesi, ilaç ve tohum yükleniyor.

Gerçi Osmanlı Devleti eski haşmetinde değildir. Neredeyse kendisi himmete muhtaçtır. Yine de Padişah, genlerindeki yardım dürtüsüyle, harekete geçiyor: Gıda, ilaç ve tohum dışında on bin sterlin de nakdi yardım taahhüdünde bulunuyor.

Ne var ki, kendi insanlarına yalnızca iki bin sterlin vermeyi kararlaştıran İngiltere, bundan rahatsızlık duyuyor. İstanbul’daki Büyükelçisi vasıtasıyla, Padişah’ın teklifine karşı çıkıyor. Osmanlı bağışının bin sterline indirilmesi için baskı yapıyor.

Bu baskı neticesinde Osmanlı’nın nakdi yardımı bin sterline indiriliyor.

Gıda maddesi, ilâç ve çeşitli yardım malzemeleri yüklü beş Osmanlı gemisi, 1847 yılı ortalarında İrlanda’ya doğru yola çıkıyor. Fakat İngiltere, bu kez de, aç İrlanda’ya yardım götüren Osmanlı gemilerini Dublin Limanı’na sokmuyor. Bin türlü engel çıkarıyorlar

Yardım malzemesi yüklüOsmanlı gemileri de mecburen yüklerini Drogheda Limanı’na boşaltıyorlar (1847). Sonuçta yardım yerine ulaşmıştır.

Çok sevinen İrlanda asilzadeleri Padişah’a bir “Teşekkürnâme” gönderiyorlar. Özetle diyorlar ki: “Aşağıda imzası bulunan biz İrlanda asilzadeleri, beyefendileri ve sakinleri, Majesteleri (Osmanlı Padişahı) tarafından, acı çeken, kederli İrlanda halkına gösterilen cömert hayırseverliğe ve ilgiye en derin minnetlerimizi saygıyla takdim eder ve onlar adına Majesteleri tarafından İrlanda halkının ihtiyaçlarını karşılamak ve acısını dindirmek üzere cömertçe yapılan 1000 paundluk bağış için teşekkürlerimizi sunarız.” (Mektubun aslı Topkapı Sarayı Müzesi arşivindedir).

Drogheda Belediyesi, Osmanlı yardım malzemesini getiren gemilerin Drogheda Limanı’na yanaşmaları şerefine her yıl şenlikler yaparak Osmanlı’ya minnetlerini dile getiriyor.

Osmanlı yardımının etkisi büyük oluyor. O kadar ki, Drogheda kentinin arması ay yıldız olarak belirleniyor…

Dahası da var:İrlanda’nın ünlü futbol kulübü Drogheda United’ın formasında da ayyıldız kullanılıyor.

Ve yıl 1923… Yer Lozan…

Lozan görüşmelerini yapanlar arasında İrlanda delegeleri de var. Avrupalı delegeler sürekli aleyhimize oy kullanırken, sadece İrlandalılar bizden yana oy kullanıyorlar. Bu durum Türk delegasyonunda bulunan meşhur şairimiz Yahya Kemal’in dikkatini çekiyor. Fırsat bulur bulmaz da soruyor:

“Avrupalı devletler sürekli aleyhimize oy verirken, siz her seferinde lehimize oy kullanıyorsunuz; bunu niçin yapıyorsunuz?”

Şöyle bir cevap alıyor: “Biz bir yandan açlık ve kıtlıktan kırılıp, bir yandan salgın hastalıklarla boğuşurken, Avrupalılardan hiçbir yardım ve destek görmedik. Bize sadece Osmanlılar yardım etti. Siz bize zor günlerimizde nasıl yardım ettinizse, biz de sizin zor günlerinizde öyle yardım etmek istiyoruz.”